ΜΟΝΗ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ (ΤΑΞΙΑΡΧΗ ΜΙΧΑΗΛ), ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ - ΑΛΜΩΠΙΑ, ΠΕΛΛΑ

Στις πλαγιές του Πάικου, μόλις 2 με 3 χλμ. από το χωριό Αρχάγγελος βρίσκεται η ομώνυμη μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ, χτισμένη σε υψόμετρο 700 μ.

 Η ιστορία της μετριέται σε αιώνες, από το 1082 (κατά μία εκδοχή, κατά μία άλλη στα 1181), όταν πρωτοχτίστηκε αφιερωμένη στο Γενέσιον του Προδρόμου.

 Η τύχη του μοναστηριού ακολούθησε εν πολλοίς τη μοίρα της ίδιας της περιοχής, καθώς αρκετές φορές γνώρισε την καταστροφή από επιδρομείς και κατακτητές.

Στα τέλη μάλιστα του 18ου αι. το μοναστήρι κάηκε, σκοτώθηκαν όλοι οι μοναχοί και χρειάστηκε να φτάσουμε στα 1858, ώστε να ξαναχτιστεί η μονή πάνω στα θεμέλια του πρώτου βυζαντινού ναού. 

Αυτήν τη φορά αφιερώνεται στον Αρχάγγελο Μιχαήλ και το Εν Χώναις Θαύμα, ενώ μέχρι το 1920 θα το αποκαλούν και «Μονή της Όσιανης», όπως ακριβώς δηλαδή λεγόταν μέχρι τότε και το γειτονικό χωριό Αρχάγγελος. 

Η Μονή του Αρχαγγέλου εντυπωσιάζει με το ήρεμο και γαλήνιο περιβάλλον της που όμως μετατρέπεται σε χαρούμενο πανηγυριώτικο βουητό στις 8 Νοεμβρίου, όταν  οι πιστοί έρχονται για να τιμήσουν τη γιορτή του αγίου. 

Μέσα στον χώρο του ναού αξίζει να προσέξεις τις εντυπωσιακές όσο και πρωτότυπες καλλιτεχνικά αγιογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας. 

Στα αριστερά της πύλης του ναού θα δεις εικόνες που σπάνια συναντάς σε ορθόδοξη εκκλησία: «Ο θάνατος του δικαίου και του αμαρτωλού ανθρώπου», «Ο πριονισμός του Ησαΐα», «Η παράξενη ιστορία του Αβιμέλλεχ» που κοιμήθηκε 80 χρόνια για μη δει την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Βαβυλωνίους» και άλλες ακόμα, με τεχνοτροπία που θυμίζει περισσότερο έργα του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου παρά βυζαντινή αγιογραφία.